1 czerwca 2023 r., w 80. rocznicę pacyfikacji Bodzentyna, oddamy hołd 39 mieszkańcom Bodzentyna, bestialsko zamordowanym 1 czerwca 1943 r. przez 62. zmotoryzowany pluton żandarmerii niemieckiej pod dowództwem Leutnanta Alberta Hugo Schustera.
W scenerii młodej, rozbudzonej wiosną przyrody, w okresie ciężkich okupacyjnych dni, dokonał się akt terroru – mieszkańcy Bodzentyna ponieśli najwyższą ofiarę – stracili własne życie – a w pamięci tych, którzy przeżyli pozostały potworne obrazy. Zainteresujmy tematem młode pokolenie, aby pamięć o tym tragicznym wydarzeniu była wciąż żywa i przekazywana kolejnym pokoleniom - a jednocześnie stała się punktem wyjścia do rozważań o ludzkim losie, historii, człowieczeństwie.
Tragiczne wydarzenia, które były udziałem mieszkańców Bodzentyna poznałam dzięki przekazom rodzinnym. Częste rozmowy z babcią, Franciszką Woźniak, której mąż Ignacy Woźniak został rozstrzelany, Rodzicami - nie pozostały bez echa. Dzisiaj zdaję sobie sprawę, że pacyfikacja Bodzentyna, to jedna z kart jakże trudnej, skomplikowanej i jednocześnie tragicznej historii naszej Ojczyzny.
Tak wspominał ów tragiczny dzień Komendant miejscowej placówki AK krypt. „Zamek” – Zygmunt Woźniak „Piryt”. Oto fragment utrwalony przez Witolda Combera: „Znów zapanowała cisza, przerywana od czasu do czasu ujadaniem psów i cykaniem świerszczy. Lekko pochylił głowę, kierując wzrok na ule, westchnął – przypomniał sobie, że jeden z nich podczas pamiętnego upalnego czerwcowego dnia posłużył mu za kryjówkę, ratując życie. Sposępniał i po krótkiej chwili milczenia rzekł: co z tego, że ja i Jurek żyjemy, skoro za naszą nieobecność na „spędzie” oddał życie sześćdziesięcioletni Ojciec…”
Duży udział w przywracaniu lokalnej pamięci o 1 czerwca 1943 r., miał prałat Juliusz Łapiński, „rzecznik przypominania i utrwalania historii lokalnej”- jako dwunastoletni chłopiec musiał zmierzyć się z tą okrutną rzeczywistością. Jak sam częstokroć podkreślał, wywarła ona silny wpływ na Jego osobowość, czemu dawał wielokrotnie wyraz w homiliach oraz prywatnych rozmowach.
Podkreślmy – kultywowanie pamięci o tym tragicznym wydarzeniu jest ważnym czynnikiem kształtowania lokalnej świadomości historycznej, oraz hołdem składanym tym, którzy życie oddali dla najwyższej wartości, jaką jest wolność.
Tymczasem mijają lata. Każdy rok zapisuje nowe karty w historii miasteczka. Tegoroczne Gminne Obchody 80. rocznicy Pacyfikacji Mieszkańców Gminy Bodzentyn, odbędą się w dniu 1 czerwca 2023 roku, o godzinie 15.30 w Bibliotece Publicznej im. Adeli Nawrot i Centrum Kultury., ul. Rynek Górny 11 w Bodzentynie.
Poniżej XX wiek - Tryptyk Bodzentyński - malarza z Bodzentyna, Witolda Combera. To indywidualna interpretacja wydarzeń z 1 czerwca 1943 r., nawiązująca poprzez formę wypowiedzi artystycznej do unikatowego, gotyckiego tryptyku zaśnięcia Matki Boskiej, który znajduje się w bodzentyńskim kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Stanisława Biskupa Męczennika. Lewe skrzydło tryptyku, to według autora - lista niewinnych, środkowa część - utracone życie, prawe skrzydło - ból po stracie bliskich.
Maria Domańska- Nogajczyk
Maria Domańska- Nogajczyk
