Dla uczczenia 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości na terenie gminy Wąchock i gminy Bodzentyn 5 października 2018 r. odbył się I Marsz Szlakiem Józefa Piłsudskiego w Górach Świętokrzyskich.
Uroczystości rozpoczęły się w Parszowie, gdzie w Szkole Podstawowej odsłonięto tablicę upamiętniającą pobyt Józefa Piłsudskiego i jego pułku w okolicach Parszowa 29 października 1914 r. Po jej poświęceniu przez miejscowego proboszcza ks. Emanuela Kolatorowicza aktu tego dokonali: dr Dorota Koczwańska-Kalita Naczelnik Kieleckiej Delegatury IPN, dr hab. prof. UJK Urszula Oettingen, Burmistrz Miasta i Gminy Wąchock Jarosław Samela, Dyrektor szkoły Barbara Gajewska oraz przedstawiciele samorządu uczniowskiego.
Następnie złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze. Potem przybyli goście wraz z pocztami sztandarowymi z miejscowych szkół i ochotniczych straży pożarnych obejrzeli widowisko patriotyczno-artystyczne w wykonaniu uczniów zatytułowane. „Jedna jest Polska jak Bóg jeden w niebie…” (cyt. za: J. Lechoń). Władze Miasta i Gminy Bodzentyn w Parszowie reprezentował Sekretarz Gminy Wojciech Furmanek.
Kolejna część uroczystości miała miejsce w Bodzentynie. Tutaj przedstawiciele władz samorządowych z Bodzentyna i Wąchocka złożyli kwiaty i zapalili znicze pod tablicą upamiętniającą nadanie Józefowi Piłsudskiemu tytułu Honorowego Obywatela Miasta i Gminy Bodzentyn, pod tablicą poświęconą pobytowi Józefa Piłsudskiego w Bodzentynie 30 i 31 października 1914 r., na cmentarzu z I wojny światowej.
O godz. 11. zgromadzeni wyruszyli spod Urzędu Gminy na szlak w kierunku Miejskiej Góry. Na czele szli w legionowych mundurach członkowie Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej 4 Pułku Piechoty Legionów z Kielc Wojciech Kawalec i Daniel Piotrowicz, przedstawiciele Stowarzyszenia Skarżyscy Patrioci, Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna, ppor. Adam Wołyński reprezentujący Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych na Bukówce w Kielcach, radne Zofia Gliwa i Teresa Bzymek, Dyrektor Miejsko-Gminnego Centrum Kultury i Turystyki w Bodzentynie Marcin Sikorski, harcerze ZHP pod opieką Ingi i Jana Świderskich, uczniowie pod opieką nauczycieli i dyrektorów ze wszystkich szkół podstawowych z terenu miasta i gminy Bodzentyn, z Gimnazjum im. mjr. Jana Piwnika „Ponurego”, Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Szermentowskiego oraz uczniowie ze szkół z Parszowa i Wąchocka.
Na Miejskiej Górze pod pomnikiem mjr. Henryka Dobrzańskiego „Hubala” zapaliliśmy znicze. Tutaj przywitał nas Dyrektor Świętokrzyskiego Parku Narodowego dr Jan Reklewski, z którym przeszliśmy szlakiem do Świętej Katarzyny. Po dołączeniu pocztów sztandarowych z miejscowych szkół oraz Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznych „Jodła” szosą pomaszerowaliśmy do Szkoły Podstawowej w Świętej Katarzynie.
Przed szkołą, po odśpiewaniu Hymnu Narodowego, głos zabrał Burmistrz Miasta i Gminy Bodzentyn Dariusz Skiba. W swoim wystąpieniu podkreślił potrzebę pamiętania o ważnych wydarzeniach naszej historii, które przyczyniły się do odzyskania przez Polskę Niepodległości po latach zaborów; dziękował również za liczny udział w Marszu. Po odmówieniu modlitwy przez proboszcza ks. Jarosława Majkę dokonano odsłonięcia tablicy.
Tablicę poświęconą pobytowi Józefa Piłsudskiego i jego żołnierzy w Świętej Katarzynie 31 października 1914 r. odsłonili: dr Dorota Koczwańska-Kalita Naczelnik Kieleckiej Delegatury IPN, dr hab. prof. UJK Urszula Oettingen, Burmistrz Miasta i Gminy Bodzentyn Dariusz Skiba, Dyrektor Szkoły Podstawowej w Świętej Katarzynie Ewa Orzechowska, ks. Jacek Kowalik kapelan płk Wojsk Powietrznych Stanów Zjednoczonych oraz przedstawiciel uczniów szkoły. Po złożeniu wiązanek kwiatów uroczystości kontynuowano wewnątrz budynku.
Prof. Urszula Oettingen wygłosiła prelekcję poświęconą pobytowi i pierwszym bojom 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich, pod komendą Józefa Piłsudskiego, w 1914 roku. Przypomniała, że już w latach 30. XX w. planowano upamiętnić pobyt Piłsudskiego w Świętej Katarzynie. Niestety przeszkodziła temu wojna. Następnie odczytano list z gratulacjami od Wojewody Świętokrzyskiego Agaty Wojtyszek. Głos zabrał również Przewodniczący Rady Miejskiej w Bodzentynie Wojciech Kózka, który przekazał na ręce prof. Urszuli Oettingen księgę pamiątkową poświęconą Józefowi Piłsudskiemu, pochodzącą ze zbiorów rodzinnych. Uczniowie zaprezentowali patriotyczny występ nagrodzony rzęsistymi oklaskami.
W trakcie uroczystości można było otrzymać publikację autorstwa Urszuli Oettingen: Józef Piłsudski w Górach Świętokrzyskich w 1914 roku. W 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.
I Marsz Szlakiem Józefa Piłsudskiego w Górach Świętokrzyskich odbył się dzięki zaangażowaniu wielu instytucji i osób. Jako pomysłodawca wykonania tablic i zorganizowania Marszu pragnę złożyć podziękowania Instytutowi Pamięci Narodowej – fundatorowi tablic pamiątkowych, Urzędowi Miasta i Gminy Bodzentyn na czele z Burmistrzem Dariuszem Skibą, Urzędowi Miasta i Gminy Wąchock z Burmistrzem Jarosławem Samelą, Dyrekcji Świętokrzyskiego Parku Narodowego, Policji z Bodzentyna, która zabezpieczała nasze przejście, dyrektorom i gronu pedagogicznemu szkół w Parszowie i w Świętej Katarzynie, gdzie odsłonięto tablice; dyrektorom, nauczycielom i uczniom szkół, harcerzom, biorącym udział w Marszu.
Wyrażam nadzieję, że w przyszłym roku znowu spotkamy się podczas kolejnego II Marszu Szlakiem Józefa Piłsudskiego w Górach Świętokrzyskich.
Dr hab. prof. UJK Urszula Oettingen
Prezes
Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna
