„Śniłaś mi się Ojczyzno pełna słońca i malw,
Wolna, wolnością upojona, bez okiennic i krat”
kpt. Marian Pypeć „Puch”, żołnierz „Szarego”
W bieżącym roku po raz kolejny będziemy obchodzić Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” To święto państwowe ustalone na 1 marca poświęcone jest upamiętnieniu żołnierzy i osób cywilnych niepodległościowego podziemia działających przeciwko sowietyzacji Polski. Tego dnia w 1951 roku w więzieniu mokotowskim wykonano wyroki śmierci na siedmiu członkach IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”.
Historia podziemia antykomunistycznego to temat wywołujący dyskusje i potrzebę przybliżania dokumentów i faktów. Ciągle odnajdywane są groby zamordowanych. Badania dotyczące narodowego powstania w latach 1944-1953 prowadzone są cały czas. Trwają poszukiwania grobów Żołnierzy Niezłomnych. Dzięki pracy Instytutu Pamięci Narodowej, środowisk naukowych i różnych organizacji wiedza o „Żołnierzach Wyklętych” jest coraz szersza.
W latach 1944-1956 w szeregach tzw. drugiej konspiracji walczyło ok. 200 tys. osób, w tym żołnierze Armii Krajowej i innych organizacji niepodległościowych. Ich walkę wspierały setki tysięcy cywilnych Polaków. Ostatni z żołnierzy niepodległościowego podziemia Józef Franczak ps. „Lalek” zginął w walce w październiku 1963 r. „Żołnierze Wyklęci” przez nowy komunistyczny system zostali skazani na zniesławienie, całkowite zapomnienie. Mieli zostać usunięci z pamięci i polskiej historii, zniknąć na zawsze – dlatego mordowano ich bez litości, chowano nocą w bezimiennych dołach śmierci. Naszym obowiązkiem jest przywracanie o Nich pamięci.
Święto obchodzone jest od 2011 r. Od 2013 r. Stowarzyszenie Siekierno Nasza Ojczyzna wspólnie ze Szkołą Podstawową w Leśnej-Starej Wsi przy wsparciu władz samorządowych organizuje obchody Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Uroczystości odbywają się w budynku Szkoły Podstawowej w Leśnej z udziałem uczniów, grona pedagogicznego i mieszkańców. W 2014 r. obchody zorganizowano w Siekiernie-Podmieściu przy siedzibie Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna.
W 2014 i 2016 r. gościem honorowym obchodów była mjr Józefa Życińska pseud. „Zośka” – żołnierz Armii Krajowej, później działała w organizacji „Wolność i Niezawisłość”. Razem z mężem działała w podziemiu antykomunistycznym. Jej męża Aleksandra Życińskiego pseud. „Wilczur” skazano trzykrotnie na karę śmierci. We wrześniu 1948 r. został rozstrzelany. Jego grób odnaleziono w 2016 r. w lesie w Zgórsku pod Kielcami i pochowano na cmentarzu paraf. w Bliżynie. W czerwcu 2018 r. obok męża spoczęła Józefa Życińska, która swoją postawą udowadniała, że można być Polakiem zawsze, nawet w zniewolonym kraju.
W przeddzień narodowego święta zapalono znicze przy pomniku żołnierzy Armii Krajowej Okręgu „Jodła” w Bodzentynie. To wyraz pamięci o tych, którzy w latach powojennych walczyli o wolną Polskę.
W zał. fot. z obchodów z poprzednich lat w Siekiernie-Podmieściu i Szkole Podstawowej w Leśnej.
Urszula Oettingen
Fot. Urszula i Mirosław Oettingen, Urząd Miasta i Gminy Bodzentyn
